Mechanizm działania sertraliny
Sertralina to lek typu SSRI – selektywny inhibitor wychwytu zwrotnego serotoniny. Oznacza to, że działanie sertraliny jest skoncentrowane na zwiększeniu poziomu hormonu szczęścia w ośrodkowym układzie nerwowym. Dzieje się tak wskutek ograniczenia transferu serotoniny do neuronów. Ponadto lekowi przypisuje się niewielkie oddziaływanie na transport innych neuroprzekaźników m.in. dopaminy i noradrenaliny. Sertralina jest wskazana w leczeniu:
- fobii społecznej,
- nerwicy natręctw,
- lęku napadowego,
- zespołu stresu pourazowego,
- depresji, w tym także depresji ciężkiej.
Jaki jest wpływ sertraliny na masę ciała?
W przypadku leków SSRI, a co za tym idzie i sertraliny, oddziaływanie na masę ciała jest w dużej mierze uzależnione od czasu trwania farmakoterapii. Krótkotrwałe leczenie sertraliną (tj. poniżej 12 miesięcy) może przyczynić się do spadku masy ciała. Wynika to z faktu, że zwiększona ilość serotoniny powoduje pobudzenie ośrodków sytości i tym samym doprowadzić do zmniejszenia apetytu. Odchudzające działanie sertraliny i leków typu SSRI jest szczególnie dobrze widoczne u pacjentów, którzy rozpoczynając leczenie, borykają się z nadwagą lub otyłością. Przypuszcza się, że spadek masy ciała w trakcie farmakoterapii wynosi około 0,5-1 kg.
Zgoła inaczej jest w przypadku długofalowej farmakoterapii sertraliną. Ponad rok stosowania preparatów SSRI powoduje tzw. downregulation, co oznacza zmniejszenie ilości receptorów serotoninowych. Efektem tego może być zwiększenie apetytu lub ograniczenie przyjemności odczuwanej po zjedzonym posiłku. W rezultacie pacjenci często spożywają dodatkowe kalorie, aby zaspokoić własną potrzebę.
Przyrost masy ciała po sertralinie może nastąpić również na początku leczenia. Warto pamiętać, że wiele osób chorujących na depresję i zaburzenia lękowe przejawia problemy zmniejszonego apetytu czy spadku masy ciała. Wprowadzenie sertraliny, a co za tym idzie i poprawa nastroju pacjenta, może spotęgować w nim chęć do jedzenia i tym samym rozbudzić jego apetyt. Szacuje się, że przyrost masy ciała podczas leczenia sertraliną wynosi od 1 do 3 kg.
Bibliografia
- Gill H., et al. „Antidepressant medications and weight change: a narrative review.” Obesity 2020, 28(11): 2064-2072.